برنامهريزي مفيد براي مطالعه
برنامهريزي يعني فراهم كردن نقشهاي دقيق براي رسيدن به هدف و مقصد، يكي از اهداف مهم موفقيت در تحصيلات دانشگاهي است يك برنامهريزي مناسب موجب استفاده بهينه از وقت شده و منجر به كاهش فشار و تنش ميگردد. ليكن بايد گفت كه برنامهپذير بودن نيز به اندازه طراحي يك برنامه اهميت دارد.
پس با توجه به نكات زير، برنامهريزي نموده و به آن عمل نماييد :
· به مقدار كافي وقت براي استراحت بگذاريد، غذاي خوب بخوريد و فراموش نكنيد وقتي را براي تفريح منظور نماييد.
· تكاليف درسي را بر حسب اولويت آنها مرتب كنيد.
وقتي را براي آمادگي به منظور حضور در كلاس، پاسخ دادن به سوالات و مشاركت در بحثها اختصاص دهيد.
· حتماً وقتي را براي مرور موضوع درسي بلافاصله بعد از اتمام كلاسها در هر روز منظور كنيد به ياد داشته باشيد كه فراموشي معمولا بعد از گذشت 24 ساعت بيشتر است.
· دورههايي را براي مطالعه به مدت 50 تا 60 دقيقه در نظر بگيريد.
· برنامه مطالعه خود را با ديدي واقعبينانه طرحريزي كنيد، مقدار زيادي كار براي يك مدت محدود نگذاريد.
· برنامه مطالعه خود را با ديدي واقعبينانه طرحريزي كنيد، مقدار زيادي كار براي يك مدت محدود نگذاريد.
· اوقات خود را تقسيم كنيد. براي مطالبي كه يادگيري آنها زياد به حافظه متكي است وقت مطالعه را تقسيم كنيد. مثلا شبي يك ساعت در 5 روز بهتر از 5 ساعت در يك روز است.
· از بهترين ساعتهاي خود استفاده كنيد. كارهاي سنگين را به ساعتهايي اختصاص دهيد كه بهتر ميتوانيد كار كنيد و ساعتهاي غير توليدي خود را براي كارهاي آسان بگذاريد.
· در صورت امكان مطالب مشابه را با هم نخوانيد.
· از اينكه بندة جدول برنامههاي خود باشيد برحذر باشيد، به همان اندازه كه داشتن يك برنامه قابل انعطاف از بار فشار ميكاهد، محصور كردن تمام ساعات در يك برنامه 24 ساعته ميتواند از نظر روحي شخص را به مقاومت وادار كند و عملاً فايدهاي در بر نداشته باشد.
· به كار پرداختن از همه چيز مهمتر است. هر برنامهاي هر قدر هم خوب تنظيم شود اگر اجرا نشود هيچ حاصلي براي شخص در بر نخواهد داشت، اتلاف وقت بزرگترين خطر مطالعه سودمند است.
جلوگيري از هدر دادن وقت و اهمال كاري
بهترين روش براي اجتناب از اهمال كاري، انجام دادن تمام پروژههاي در دست اجرا ميباشد.
براي انجام اين پروژهها لازم است كه به كار بچسبيد.
ـ خود را دست كم نگيريد، خودكم بيني از عوامل موثر در اهمال كاري است.
از خودتان اين سوالها را بپرسيد :
ـ چرا من اين كار را انجام ميدهم؟
ـ اگر اين كار را به تاخير اندازم چه اتفاقي ميافتد؟
ـ اگر در كمال صداقت به اين سوالها پاسخ دهيد متوجه اهميت شروع فوري كارهايتان خواهيد شد.
آماده شويد و خودتان را ارزيابي كنيد.
ـ در پايان هر كاري كه انجام ميدهيد به خودتان جايزهاي يا امتيازي بدهيد.
ـ اگر در موعد مقرر كارتان را به پايان نبرديد خودتان را از آن امتياز محروم نماييد.
خودتان را بيم دهيد :
به ياد داشته باشيد كه شما براي خودتان درس ميخوانيد و كسي دست شما را نميگيرد. اگر در انجام دادن وظايف تحصيلي خود در طول ترم اهمال كاري كنيد در پايان ترم شكست خواهيد خورد و مجبوريد عواقب آن را به تنهايي تحمل كنيد.
ـ اگر كارهايتان را سريع انجام دهيد وقت زيادي براي تفريح و شادي خواهيد داشت.
ـ زماني كه شما راجع به كارهاي عقب افتاده، دلمشغولي نداشته باشيد، لذت بردن از اوقات باقي مانده براي شما بيشتر خواهد بود.
كارهاي خود را به موقع انجام دهيد تا از اوقات خود نهايت استفاده و لذت را ببريد.
برنامهريزي در طول ترم تحصيلي
مرحله اول براي 7 هفتة اول ترم :
· فهرستي از واحدهاي درسي ترم، همراه با ساعات حضور در كلاس تهيه كنيد.
· در جدولي فهرست واحدهاي درسي را بنويسيد، نام استاد را در خانه بعدي يادداشت كنيد، تكاليف خواسته شده را نيز در خانه سوم وارد كنيد. در آخرين خانه جدول تاريخ امتحان درس را يادداشت نماييد. فاصله بين خانه چهارم تا آخرين را به تعداد هفتههاي ترم تقسيم كنيد. (مطابق جدول پيوست)
· تصميم بگيريد كه از ابتداي ترم تا هفته سوم آبان ماه در طول هفته هر درسي كه تدريس ميشود را مطالعه كرده و در جدول علامت بزنيد. گرچه از ساعت كلاسي اين هفته تا هفته آينده فرصتي است كه دانشجو ميتواند از آن براي مطالعه ماده درسي استفاده نمايد، اما ترجيحاً بعد از هر جلسه در طول24 ساعت اول، محتواي مقرر مطالعه شود و بخصوص در دروس فني، تمرينهاي مربوطه حل شود و اشكالات يادداشت شود و در جلسه بعد از استاد سوال شود. اين امر باعث ميشود كه انگيزه بيشتري براي شركت فعال در مباحث كلاسي فراهم شود.
مرحله دوم برنامه ريزي در طول ترم :
· از هفته سوم آبان ماه در ترم اول و هفته دوم ارديبهشت در ترم دوم، زماني است كه شما در برنامه هفتگي بايد وقتي را براي دوره يا مرور درسهاي خود اختصاص دهيد.
· در اين مرحله از راهكارهاي دوره كردن مانند خلاصه نويسي و يادداشت برداري استفاده كنيد. اگر در درسي هيچ نشانهاي از درك و فهم در هفتههاي اول وجود نداشته باشد، شما ميتوانيد با بعضي از دانشجويان اين مشكل را در ميان بگذاريد. حل تمرينات بصورت دو به دو باعث ميشود يادگيري بهتري انجام شود.
· در اين مرحله با ارزيابي مكرر، ميزان درك و فهم خود را اندازه بگيريد. در اين فرصت استاد هنوز در دسترس شما ميباشد و ميتوانيد اشكالات خود را از او بپرسيد.
· ميزان تسلط خود را در هر يك از واحدهاي درسي به درصد در جدول خود وارد كنيد.
· اگر امتحانات ميان ترم نيز براي دروس در نظر گرفته شده است، نتايج آنها ميتواند بهترين منبع ارزيابي از تسلط شما بر ماده درسي باشد.
· در اين مرحله اگر نتايج امتحانات ميان ترم و يا تمرينات كلاسي به گونهاي بود كه شما احساس كرديد گذراندن اين واحد غير ممكن است با استاد خود صحبت كنيد و از او راهنمايي بگيريد.
مرحله سوم : برنامه ريزي براي زمان امتحانات
· در اين مرحله ترم تحصيلي تمام شده و شما بايد خود را براي امتحانات آماده نماييد. چه در طول ترم به خوبي كار كرده باشيد و چه به هر دليلي اين كار را نكرده باشيد، اين زمان فرصتي است كه شما بايد تمام امور عادي خود را تعطيل كرده و به مطالعه بپردازيد. 20 روز تا يك ماه در ترم فرصتي است كه شما بايد به كار فشرده بپردازيد.
· بايد توجه كنيم به هر ميزان كه در مراحل قبلي كار كرده باشيد. در اين مرحله كار كمتري خواهيد داشت.
· در استفاده از وقت فرجه امتحانات، توجه داشته باشيد كه اين وقت را بين همه دروس تقسيم كنيد و صرفا به مطالعه اولين امتحان نپردازيد.
· وقت خود را با توجه به آسان بودن ماده درسي براي شما، تقسيم كنيد.
· 3 يا 4 روز قبل از اولين امتحان، زمان مخصوص مطالعه آن امتحان است. بقيه وقت را ترجيحاً به صورت معكوس تقسيم كنيد.
· اگر شما دو امتحان در يك روز داريد و يا بين دو امتحان شما هيچ فاصلهاي نيست، در زمان فرجهها وقت بيشتري را به اين واحدها اختصاص دهيد. حتي الامكان سعي كنيد كه انتخاب واحد شما بصورتي باشد كه دو امتحان در يك ساعت نباشند. اما اگر مجبور شديد اين كار را بكنيد، از قبل با آموزش دانشكده هماهنگ كنيد. در اين گونه مواقع در سر جلسه به شما هر دو ورقه امتحاني را ميدهند. نبايد جلسه امتحان اول را ترك و براي امتحان دادن به جلسه دوم برويد. اين كار مخالف مقررات آموزشي است.