قدیمی 23-01-2011, 05:19 PM   #1
roya
(کاربر طلایی)
 
roya آواتار ها
 
تاریخ عضویت: Jan 2011
نوشته ها: 972
Twisted بهتان




پیامدهای فردی،روانی و اجتماعی بهتان


بهتان، تهمت، افترا، دروغ ، بهتان، واژه ای قرآنی و حدیثی با مفهوم اخلاقی است. این واژه از ماده «بهت» به معنای متحیّر ساختن و متحیر شدن، عاجز و ناتوان شدن و در لغت به معانیِ کذب، دروغ بستن و افترا زدن است. بهتان در اصطلاح قرآن، حدیث و اخلاق به دروغ نسبت دادن گناه یا خطا به دیگری است.

پدیده زشت بهتان یا تهمت و افترا، علاوه بر اینكه یك صفت زشت اخلاقى است در زمره گناهان كـبـیـره نـیـز مـحـسوب مى شود. این گونه دروغ، زشت‏ ترین دروغ‏هاست و اگر بگوییم از بد ترین جنایتها بدتر است، چندان راه دورى نرفته ‏ایم، زیرا جنایت كار ، جان را مى ‏گیرد، ولى‏ مفترى، حیثیت و آبرو را مى‏گیرد و دامن بى گناهى را آلوده مى ‏سازد و بد نامش‏ مى كند، نزد مردمان شریف، مرگ از زندگى با ننگ برتر است.

آتش تهمت بیش از آنچه به دیگران ضرر رساند دامن صاحب خویش را مى سوزاند و هستى تهمت زنـنـده را نـشانه مى رود

اضافه بر این، بسیار اتفاق مى‏افتد كه تهمت، بیچاره‏اى را در خطر قتل مى‏اندازد;پس تهمت داراى دو شومى مى‏باشد، حال آن كه قتل یك شومى دارد.


تعریف بیماری

بهتان نزد دانشمندان اخلاق نسبت دادن رفتار یا گفتار یا حالتی زشت و ناپسند به كسی است كه از آن زشتی، پاك و منزه است. روایات بسیاری وجود دارد كه به بیان حقیقت این رفتار زشت پرداخته است؛ به عنوان مثال «بهتان‏ این است كه درباره برادرت بگوئى چیزى كه در او نیست.»

ابوذر غفاری می گوید: از رسول خدا(ص) پرسیدم: اى رسول خدا غیبت چیست؟ فرمود: طورى برادرت را یاد كنى كه خوش ندارد. عرض كردم: اى رسول خدا اگر آنچه می گویم در او باشد؟ فرمود: بدان همانا تو هر گاه او را یاد كنى به آنچه كه در او هست پس او را غیبت كرده‏اى و اگر در او نباشد تهمت بسته‏اى.»

امام صادق(ع) نیز می فرماید:

«... بهتان، این است كه درباره برادر [مومن] خود، عیبی را كه در او نیست، بگویی»


در قرآن كریم آمده است:

«و كسی كه «خطا» یا «گناهی» را مرتكب شود؛ سپس بی گناهی را متهم سازد، بار «بهتان» و «گناه» آشكاری را بر دوش گرفته است.»


انواع بهتان


بهتان چهار نوع است:

1- بهتان و افترا بر خدا

ایـن مـسـئله در آیـات مـتـعـددى از قـرآن مـجـیـد مـطـرح شـده و نـشـان دهـنـده آن اسـت كـه در طول تاریخ، عدهای براى سودجویى و ایستادگى در برابر خدا دسـت به افترا نسبت به ساحت مقدس ربوبى زده، حتى قوانین و احكامى را به دروغ به او نسبت داده اند:

«به خاطر دروغی که بر زبانتان جاری می‌شود نگویید: «این حلال است و آن حرام» تا بر خدا افترا ببندید...»


قـرآن مـجید، كسانى را كه به خدا، افترا مى بندند، با وصف (ستمكارترین) توبیخ كرده و فرموده است:

«چه کسی ستمکارتر است از کسی که دروغی به خدا ببندد یا بگوید: «بر من، وحی فرستاده شده» در حالی که به او وحی نشده است...»


2- بهتان بر پبامبر(ص)

آتش این صفت زشت، حتى دامان پاك اسلام و پیامبر بزرگ آن را نیز گرفت و مشركان مـكـّه نـسـبـتـهـاى زننده اى چون: ساحر، كذّاب، كاهن، مجنون، شاعر و... به آن شخصیت بىنظیر دادند تا از رشد سریع اسلام و افزایش مسلمانان جلوگیرى نمایند.


3- بهتان به مردم



ایـن نـوع از تهمت، بیشتر براى اغراض شخصى و انتقام از دشمن، به كار گرفته مى شود و در مـیـان هـمـه انسانها ممكن است اتفاق بیفتد و به دو گونه صورت مى گیرد.

الف ـ تهمت زننده، جرمى مرتكب نشده جز اینكه دیگرى را به صفت یا كار زشتى متّهم كرده است.

ب ـ تـهـمت زننده خود مرتكب كار خلافى شده و براى تبرئه خویش، آن را به دیگران نسبت مى دهـد كـه چـنین بهتانى از نوع اوّل زشت تر است و قرآن مجید از آن به (گناه آشكار) تعبیر مى كند:

«و کسی که خطا یا گناهی مرتکب شود، سپس بیگناهی را متهم سازد، بار بهتان و گناه آشکاری بر دوش گرفته است.»

زشت ترین قسم بهتان

گاه بهتان زننده، آن چه را به دروغ نسبت داده، خود مرتكب نشده است؛ اما گاهى رفتار ناشایستى را كه از خودش سر زده، به دیگری نسبت میدهد كه این زشت‏ترین و ناپسندترین نوع بهتان به شمار مى‏رود. خداوند متعال در قرآن كریم مى‏فرماید:

«كسى كه «خطا» یا «گناهى» مرتكب شود سپس بى‏گناهى را متهم سازد بار «بهتان» و «گناه» آشكاری را بر دوش گرفته است»9


آثار تهمت


افترا و بهتان به جهت آثار مخرب و زیانبار در دو حوزه فردی و اجتماعی از صفات و هنجارهای ناپسندی است كه هم از نظر حقوقی جرم و هم از نظر اخلاقی زشت و ناپسند است و هم از نظر اجتماعی مخل امنیت و از نظر روانشناسی موجب بحران شخصیت میشود و انسان سالم را از حالت تعادل بیرون می­برد. براى نمونه به چند مورد اشاره مى كنیم:

الف: پیامدهای اجتماعی تهمت

1 . سلب امنیت روانى:

تـهـمـت زدن، آرامـش روحـى جـامـعـه را دچـار اخـتـلال مـى كـند و سبب مى شود كه مردم همواره در حالت تشویش و نگرانى به سر برند؛ چرا كـه هـر آن مـمـكـن است از سوى هر كسی مورد اتهام قرار گیرند و حیثیت و آبرویشان بر بـاد رود و چنین حالتى ثبات زندگى فردى و اجتماعى را بر باد مى دهد. علاوه بر اینكه سبب بسیارى از امراض روانى و جنگ اعصاب نیز مى شود.

2 . اشاعه فحشا:

مطرح كردن گناه و كارهاى زشت دیگران، خواه راست باشد یا دروغ، قبحِ گناه و حرمت را در جامعه مـی ­شـكند و دیگران را نیز به ارتكاب آن تشویق مى كند. چنین كارى در قرآن، ترویج فحشا و زشتیها محسوب شده و تهمت به دیگران از مصادیق بارز آن است!»

3 . احساس بى اعتمادى:

بـا رواج تـهمت، افراد نسبت به یكدیگر بدبین مى شوند و علاوه بر اشخاصى كه مورد اتهام قـرار گـرفـتـه انـد، از دیـگـران نیز سلب اعتماد مى شود و این جوّ بدبینى دامنه اش گسترده خـواهـد شـد بـطـورى كـه دیـگر كسى به دیگری اطمینان نخواهد كرد و چنین حالتى براى جامعه انسانى یك فاجعه است.


ب: پیامدهای فردی تهمت

آتش تهمت بیش از آنچه به دیگران ضرر رساند دامن صاحب خویش را مى سوزاند و هستى تهمت زنـنـده را نـشانه مى رود:

1 ـ لعن و نفرین الهى:

قـرآن مـجـیـد كـسـانـى را كـه بـه زنـان پـاكـدامـن تـهـمـت عمل زشت مى زنند لعنت كرده و فرموده است:

«کسانی که زنان پاکدامن و بی‌خبر (از هرگونه آلودگی) و مؤمن را متهم می‌سازند در دنیا و آخرت از رحمت الهی بدورند ...»

2 ـ بى ایمانى:

کسانی كه در محضر خدا و برخلاف خواست او به بندگان بى گناهش بهتان مى زنند یا بـه خـدا و پـیـامبرش افترا مى بندند در واقع بى ایمانى خویش را ثابت مى كنند. امام صادق(ع) فرمود:

«وقـتـى مـؤمـنـى بـه برادرش تهمت مىزند، ایمان از دلش رخت برمى بندد چنان كه نمك در آب ذوب مى­شود.»

3 ـ انتقام خدا:

سـرانجام دست انتقام الهى، گلوى بهتان زننده را خواهد فشرد. امـام رضـا(ع) از رسول اكرم(ص) چنین نقل مى كند:

«هر كه به مرد یا زن با ایمان بهتان زند یا درباره او چیزى گوید كه در او نیست خداى تعالى روز قیامت او را بر تلى از آتش وادارد تا آنچه گفته از سرش بدر آید.»

بـا تـوجـه بـه زشـتـى و سـنـگـیـنـى بـهـتـان و پـیـامـدهـاى شـوم آن، روشـن اسـت كـه عقل و شرع به اتفاق، این پدیده ناهنجار اجتماعى را بشدت محكوم و ممنوع كنند و خردمندان را از ارتكاب آن باز دارند.

این گونه دروغ، زشت‏ ترین دروغ‏هاست و اگر بگوییم از بد ترین جنایتها بدتر است، چندان راه دورى نرفته ‏ایم، زیرا جنایت كار ، جان را مى ‏گیرد، ولى‏ مفترى، حیثیت و آبرو را.


ریشه ‏هاى بهتان

بهتان، نتیجه صفات زشت انسانی است. این رفتار ناپسند در برخى از رذایل اخلاقى ریشه دارد كه عبارتند از:

1. دشمنى

گاه انسان براى فرو نشاندن آتش دشمنى و كینه خویش، به دیگرى دروغ بسته، نسبت‏هاى ناپسند می‏دهد

2. حسد

گاهى انسان به رتبه، شان و كمالات دیگرى حسادت كرده، براى از بین بردن وجهه‏اش به او بهتان می زند.

3. ترس و فرار از مجازات

گاه انسان از ترس مجازات خطایى كه مرتكب شده یا برطرف كردن نسبت ناروایى كه ممكن است به او داده شود به دیگرى بهتان می زند.


علاج بهتان

بهتان نیز مانند رفتارهاى زشت دیگر، گاه به صورت رفتارى اتفاقى و ناپایدار از انسان سر مى‏زند كه با هوشیارى اندك مى‏تواند به رفع آن پرداخت و به آسانى از تكرار آن جلوگیرى كرد. بهترین راه براى درمان این صفت رذیله، تفكر درباره پیامدهاى این صفت است؛ از سوى دیگر هنگامى كه ریشه هاى تهمت را بشناسد و به درمان یك یك آنها بپردازد، با از میان رفتن علت، معلول نیز از میان خواهد رفت.

roya آنلاین نیست.   پاسخ با نقل قول
پاسخ

برچسب ها
اختلالات روانی, بهتان, بیماری های روانی, درمان بهتان, روان شناسی, روانشناسی


کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)
 
ابزارهای موضوع
نحوه نمایش

مجوز های ارسال و ویرایش
شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
شما نمیتوانید فایل پیوست در پست خود ضمیمه کنید
شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید

BB code هست فعال
شکلک ها فعال است
کد [IMG] فعال است
کد HTML غیر فعال است

انتخاب سریع یک انجمن

War Dreams    Super Perfect Body    Scary Nature    Lovers School    Winner Trick    Hi Psychology    Lose Addiction    Survival Acts    The East Travel    Near Future Tech    How Cook Food    Wonderful Search    Discommend

Book Forever    Electronic 1    Science Doors    The Perfect Offers    Trip Roads    Travel Trip Time    Best Games Of    Shop Instrument    Allowedly


All times are GMT. The time now is 12:55 PM.


کپی رایت © 1388 . کلیه حقوق برای وبگاه حرف روز محفوظ است