رشد شخصیت از دیدگاه کتل - روانشناسی، روانکاوی، روانسنجی، روانپزشکی، مشاوره، مقالات و تست ها

shakira · 20-02-2011, 12:39 PM

رشد شخصیت از دیدگاه کتل، نقش وراثت ومحیط در رشد شخصیت

نقش وراثت ومحیط در رشد شخصیت

کتل به دو مسئله مهم و مرتبط با رشد و نمو شخصیت یعنی تعیین کننده‌های شخصیت و الگوهای رشد صفات دارای ساختار توجه داشته است.کتل در مورد تاثیر عوامل زیستی در رفتار جنین بحث زیادی می کند،او اعتقاد دارد این عوامل می تواند تاثیر شگرفی در شخصیت فرد داشته باشد،برای مثال به اعتقاد او کودکانی که با سندرم داون متولد می شوندهوش کمی داشته وشخصیتی با الگوهای رفتاری به شدت محدود دارند،علاوه براین نابهنجاری در متابولیسم بدن می تواند منجر به عقب ماندگی ذهنی گردد.(Reckman,1989)

کتل همچنین اعتقاد داشت فرآیند تولد نیز می تواند تاثیر معینی در شخصیت داشته باشد،برای مثال ضربه سر هنگام تولد می تواند به نقص هوش ،نقص در هماهنگی حرکتی وحتی فلج منجر شود.(Reckman,1989)

به اعتقاد کتل تاثیر عوامل ارثی از یک جنبه مربوط به هورمون های دوره بارداری است،اگرچه در مورد ماهیت ونوع رابطه نظر قطعی ندارد.

بنابر این به نظر می رسد شخصیت تحت تاثیر اثر شرایط زیستی مادر بر روی رشد سیستم عصبی کودک می باشد.(Cattell,1950.p:557)

کتل علاوه بر تاثیر عوامل ارثی در رشد شخصیت،درباره اثر شگرف عوامل محیطی در رشد شخصیت پس از سال اول زندگی نیز بحث کرده است.

به اعتقاد وی در طول سال اول زندگی تاثیر عوامل زیستی بیشتر از عوامل محیطی است ولی هر چقدر سن فرد افزایش می یابد تاثیر محیط در شکل گیری شخصیت افزایش می یابد.(Cattell,1950.p:261)

نقش یادگیری

کتل بین سه نوع یادگیری در شکل گیری شخصیت تمایز قایل بود:

.شرطی سازی کلاسیک Classical conditioning

.شرطی سازی وسیله ای Instrumental conditioning (یا یادگیری از طریق پاداش Reward learning)

.یادگیری یکپارچگی Integration learning

شرطی سازی کلاسیک مستلزم همراه شدن یک محرک طبیعی با محرکی خنثی است که در اثر این همراهی محرک خنثی نیز همان پاسخ محرک طبیعی را ایجاد می کند،بسیاری از ترس ها با همین روش یادگرفته می شوند،به اعتقاد کتل شرطی سازی کلاسیک نوعی یادگیری ناهشیار است که در یادگیری ترس ها ودلبستگی هیجانی عمیق بصورت ناهشیار ایفای نقش می کند.(Cattell,1965.p:268)

به اعتقادکتل بسیاری از رفتارها از طریق شرطی سازی وسیله ای یا یادگیری از طریق پاداش کسب می شوند،ما کار خاصی را برای رسیدن به هدفی انجام می دهیم،به اعتقاد کتل در شکل گیری شبکه پویشی ،یادگیری از طریق پاداش نقش بیشتری دارد.(Cattell,1965.p:268)

برای مثال فردی ممکن است احساسی نسبت به توانایی ورزشی داشته وتمریناتی سخت وطولانی را به این منظور تحمل کند اگر به دنبال چنین تمریناتی موفقیت وپیروزی همراه باشد،تمرین ها پاداش دهنده خواهند بود در نتیجه احساس او نسبت به توانمندی ورزشی ونیز ارگ ابراز وجود یعنی نیاز ذاتی او به احساس غرور ارضا شده اند.(همان منبع)

به اعتقاد کتل شکل گیری و حفظ شبکه پویشی وابسته به "یادگیری هم آمیزی" یعنی فراگیری رفتارها ونگرش هایی است که به طور همزمان دو یا چند هدف را ارضا می کنند.(Cattell,1965.p:270)

برای مثال یک ورزشکار ممکن است نگرش مثبتی نست به رژیم غذایی وتمرینات بدنی داشته باشد زیرا آنها نیاز به غرور وبرتری (ارگ ابراز وجود)ونیاز به کشف چیز های مختلف (ارگ کنجکاوی)را ارضا می کنند.(Reckman,1998)

بنابراین یادگیری ممکن است شامل ارضای تعدادی از اهداف در شبکه پویشی شخص باشد ،خود احساسات از طریق یادگیری پاداش ها یاد گرفته شده اندبرای مثال علاقه دانش آموزی به ثبات توانایی ورزشی اش شاید از طریق عملکرد موفق او ناشی شده باشد.(همان منبع)

کتل همچنین نوعی یادگیری پیچیده به نام یادگیری یکپارچگی را ذکر نمودکه به نظر می رسد نوعی یادگیری شناختی و وسیله ای است که در آن فرد رشد یافته از ایگو وسوپر ایگو برای ارضای طولانی مدت استفاده می کند،فرد یاد می گیرد در پی ارضای واقع بینانه باشد.(Cattell,1965.p:276)

کتل به این موضوع اعتقاد داشت که رشد ایگو وسوپر ایگو در 2 تا 5 سال اول زندگی اتفاق می افتد ونیز با فروید موافق بود که هر یک از این دوره ها با تعارض هایی مشخص شده و در رشد شخصیت بحرانی هستند.(Cattell,1950.p:575)

همچنین کتل با توجه به الگوهای رشد، تحقیقاتی در زمینه " روندهای سنی" انجام داده است که شامل انواع صفات و رابطه سطوح کلی آنها با هر یک از مراحل رشد است یعنی نوع صفات و سطح کلی آنها با هریک از مراحل رشد مرتبط و پیوسته است.

تحقیق در روندهای سنی مستلزم مطالعه هر صفت در خلال زبان نیز هست.

بسیاری از تحقیقات مربوط به سطوح سنی به این نتیجه رسیده‌اند که در آزمودنی‌های چهارساله به بالا چه از لحاظ تعداد و چه از لحاظ نوع،عوامل زیر بنایی یکسانی را می‌توان مشاهده کرد ( کان،1966)

از طرف دیگر مطالعه کودکان کودکستانی نشان می دهد که تنها حدود یک سوم از صفات مربوط به بزرگسالان در این کودکان دیده می شود ( دامارین و کتل، 1968).

20-02-2011, 12:39 PM	#1
shakira (کاربر باتجربه) تاریخ عضویت: Jan 2011 نوشته ها: 111	رشد شخصیت از دیدگاه کتل رشد شخصیت از دیدگاه کتل، نقش وراثت ومحیط در رشد شخصیت نقش وراثت ومحیط در رشد شخصیت کتل به دو مسئله مهم و مرتبط با رشد و نمو شخصیت یعنی تعیین کننده‌های شخصیت و الگوهای رشد صفات دارای ساختار توجه داشته است.کتل در مورد تاثیر عوامل زیستی در رفتار جنین بحث زیادی می کند،او اعتقاد دارد این عوامل می تواند تاثیر شگرفی در شخصیت فرد داشته باشد،برای مثال به اعتقاد او کودکانی که با سندرم داون متولد می شوندهوش کمی داشته وشخصیتی با الگوهای رفتاری به شدت محدود دارند،علاوه براین نابهنجاری در متابولیسم بدن می تواند منجر به عقب ماندگی ذهنی گردد.(Reckman,1989) کتل همچنین اعتقاد داشت فرآیند تولد نیز می تواند تاثیر معینی در شخصیت داشته باشد،برای مثال ضربه سر هنگام تولد می تواند به نقص هوش ،نقص در هماهنگی حرکتی وحتی فلج منجر شود.(Reckman,1989) به اعتقاد کتل تاثیر عوامل ارثی از یک جنبه مربوط به هورمون های دوره بارداری است،اگرچه در مورد ماهیت ونوع رابطه نظر قطعی ندارد. بنابر این به نظر می رسد شخصیت تحت تاثیر اثر شرایط زیستی مادر بر روی رشد سیستم عصبی کودک می باشد.(Cattell,1950.p:557) کتل علاوه بر تاثیر عوامل ارثی در رشد شخصیت،درباره اثر شگرف عوامل محیطی در رشد شخصیت پس از سال اول زندگی نیز بحث کرده است. به اعتقاد وی در طول سال اول زندگی تاثیر عوامل زیستی بیشتر از عوامل محیطی است ولی هر چقدر سن فرد افزایش می یابد تاثیر محیط در شکل گیری شخصیت افزایش می یابد.(Cattell,1950.p:261) نقش یادگیری کتل بین سه نوع یادگیری در شکل گیری شخصیت تمایز قایل بود: .شرطی سازی کلاسیک Classical conditioning .شرطی سازی وسیله ای Instrumental conditioning (یا یادگیری از طریق پاداش Reward learning) .یادگیری یکپارچگی Integration learning شرطی سازی کلاسیک مستلزم همراه شدن یک محرک طبیعی با محرکی خنثی است که در اثر این همراهی محرک خنثی نیز همان پاسخ محرک طبیعی را ایجاد می کند،بسیاری از ترس ها با همین روش یادگرفته می شوند،به اعتقاد کتل شرطی سازی کلاسیک نوعی یادگیری ناهشیار است که در یادگیری ترس ها ودلبستگی هیجانی عمیق بصورت ناهشیار ایفای نقش می کند.(Cattell,1965.p:268) به اعتقادکتل بسیاری از رفتارها از طریق شرطی سازی وسیله ای یا یادگیری از طریق پاداش کسب می شوند،ما کار خاصی را برای رسیدن به هدفی انجام می دهیم،به اعتقاد کتل در شکل گیری شبکه پویشی ،یادگیری از طریق پاداش نقش بیشتری دارد.(Cattell,1965.p:268) برای مثال فردی ممکن است احساسی نسبت به توانایی ورزشی داشته وتمریناتی سخت وطولانی را به این منظور تحمل کند اگر به دنبال چنین تمریناتی موفقیت وپیروزی همراه باشد،تمرین ها پاداش دهنده خواهند بود در نتیجه احساس او نسبت به توانمندی ورزشی ونیز ارگ ابراز وجود یعنی نیاز ذاتی او به احساس غرور ارضا شده اند.(همان منبع) به اعتقاد کتل شکل گیری و حفظ شبکه پویشی وابسته به "یادگیری هم آمیزی" یعنی فراگیری رفتارها ونگرش هایی است که به طور همزمان دو یا چند هدف را ارضا می کنند.(Cattell,1965.p:270) برای مثال یک ورزشکار ممکن است نگرش مثبتی نست به رژیم غذایی وتمرینات بدنی داشته باشد زیرا آنها نیاز به غرور وبرتری (ارگ ابراز وجود)ونیاز به کشف چیز های مختلف (ارگ کنجکاوی)را ارضا می کنند.(Reckman,1998) بنابراین یادگیری ممکن است شامل ارضای تعدادی از اهداف در شبکه پویشی شخص باشد ،خود احساسات از طریق یادگیری پاداش ها یاد گرفته شده اندبرای مثال علاقه دانش آموزی به ثبات توانایی ورزشی اش شاید از طریق عملکرد موفق او ناشی شده باشد.(همان منبع) کتل همچنین نوعی یادگیری پیچیده به نام یادگیری یکپارچگی را ذکر نمودکه به نظر می رسد نوعی یادگیری شناختی و وسیله ای است که در آن فرد رشد یافته از ایگو وسوپر ایگو برای ارضای طولانی مدت استفاده می کند،فرد یاد می گیرد در پی ارضای واقع بینانه باشد.(Cattell,1965.p:276) کتل به این موضوع اعتقاد داشت که رشد ایگو وسوپر ایگو در 2 تا 5 سال اول زندگی اتفاق می افتد ونیز با فروید موافق بود که هر یک از این دوره ها با تعارض هایی مشخص شده و در رشد شخصیت بحرانی هستند.(Cattell,1950.p:575) همچنین کتل با توجه به الگوهای رشد، تحقیقاتی در زمینه " روندهای سنی" انجام داده است که شامل انواع صفات و رابطه سطوح کلی آنها با هر یک از مراحل رشد است یعنی نوع صفات و سطح کلی آنها با هریک از مراحل رشد مرتبط و پیوسته است. تحقیق در روندهای سنی مستلزم مطالعه هر صفت در خلال زبان نیز هست. بسیاری از تحقیقات مربوط به سطوح سنی به این نتیجه رسیده‌اند که در آزمودنی‌های چهارساله به بالا چه از لحاظ تعداد و چه از لحاظ نوع،عوامل زیر بنایی یکسانی را می‌توان مشاهده کرد ( کان،1966) از طرف دیگر مطالعه کودکان کودکستانی نشان می دهد که تنها حدود یک سوم از صفات مربوط به بزرگسالان در این کودکان دیده می شود ( دامارین و کتل، 1968).

کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان)