نگاهي به نقش والدين در موفقيتّ هاي تحصيلي ورفتاري فرزندان(2)
باورهاي والدين، موفقيّت فرزند
سه عامل به عنوان مهمترين عوامل جهت موفقيّت تحصيلي دانش‌آموزان مطرح است که از اين عوامل با نام «باورهاي والدين» يا « اهداف والدين» ياد مي‌کنند:
باور والدين و مشخص کردن نکات مهم و با اهميّت در زندگي و انتقال اين باورها و اعتقادات به کودک، با شيوه‌اي صحيح و منطقي، کودک را در جهت‌گيري‌ها و رفتارهايش ياري مي‌دهد. به‌طور مثال ،اگر تحصيل، موفقيّت تحصيلي و تحصيلات بالاي فرزند براي والدين از اهميّت ويژه‌اي برخوردار است، بايد اين باور به شيوه‌اي درست و منطقي براي کودک شرح داده شود تا کودک بفهمد که براي والدين او، موفقيّت تحصيلي جايگاه ويژه‌اي دارد، تا بر همين اساس گام بردارد.
عقيده و باور والدين درباره هر موضوعي بايد در رفتار خود آنها جلوه‌گر شود. والديني که از دروغگويي بيزارند و دوست ندارند فرزندشان اين خصلت زشت را بياموزد، بايد اين باور را به‌طور عملي نشان بدهند.
اگر والدين عقيده دارند که ارتباط و حضور مستمر آنها در مدرسه فرزندشان باعث موفقيّت تحصيلي او مي‌شود، بايد اين عقيده را اجرا کنند. به اين معني که با برقراري ارتباط موثر و مناسب با اولياء مدرسه ي فرزندشان باعث فراهم کردن زمينه مناسب براي موفقيّت فرزندشان شوند.
بنابراين باورهاي والدين و انتقال اين باورها با شيوه‌اي درست و منطقي به فرزند، او را در جهت‌گيري‌ها و يافتن مسير صحيح ياري مي‌کند.
شيوه حضور و مداخله ي والدين
پژوهشگران بر اين باورند که عمده‌ترين دل‌مشغولي والدين، ناتواني آنها در انتخاب بهترين شيوه حمايت از فرزندان به ويژه در زمينه آموزش و پرورش است. از اين رو شايد توجه به اين نکات راهنماي مناسبي براي جهت‌گيري بهتر و موثر‌تر والدين باشد:
الف /حمايت از فرزند بايد در جهت تعليم و تربيت صحيح او باشد. اين حمايت مي‌تواند به شيوه‌هاي مختلف و در هر زمان متناسب با خواست منطقي کودکان ارائه شود.
ب /همگام شدن با مدرسه. به اين معني که به جاي تک روي و بي‌توجّهي به آموزش‌هاي مدرسه بايد با آموزش‌ها همگام شد. اگر به عقيده ي اولياء مدرسه باور نداريد به جاي تک روي و سرپيچي، به مدرسه فرزندتان مراجعه کنيد و با مشورت مشکل را حل کنيد. لجبازي و طفره رفتن، تنها به فرزند شما لطمه وارد مي‌کند.
ج /کودکاني که در منزل از حمايت‌هاي فرهنگي چون مطالعه کتاب، رفتن به سينما، تماشاي فيلم‌هاي مناسب سن و روحيه خود، تفريح، ورزش و سرگرمي مناسب و... برخوردار مي‌شوند، بيش از همسالان خود که چنين حمايتي ندارند، انگيزه ادامه تحصيل داشته و با اشتياق بيشتري درس مي‌خوانند.
د/مشارکت والدين بايد هم‌سو و هم جهت با آموزش‌هاي مدرسه انجام شده و در حقيقت مکمّل آموزش‌هاي مدرسه باشد.
ه/صرف هزينه به هر شکل بايد توجيهي منطقي داشته باشد. اگر توجيهي براي صرف هزينه‌اي پيدا نکرديد، بدانيد که اشتباه کرده‌ايد!
برنامه‌ريزي، راهي براي رسيدن به هدف
والديني که دوست دارند فرزندشان به شرايط ايده‌آل و آرماني که در ذهن دارند، دست يابند بايد آموزش‌هايي را به صورت عملي و به اين شرح به مرحله اجرا بگذارند:
1-هر روز برنامه‌ريزي کنيد. زمان خواب و استراحت، صرف وعده‌هاي غذايي، انجام تکاليف مدرسه، مطالعه ي آزاد، ورزش و تفريح، کمک کردن به والدين در امور منزل و... بايد به درستي مشخص شده و همه برنامه‌ها طبق برنامه‌ريزي از قبل تعيين شده به اجرا درآيد.
2- کنترل دقيق امّا نامحسوس برنامه‌هاي کودک به ويژه برنامه‌هاي فوق‌برنامه و برنامه‌هايي که در اوقات فراغت کودک انجام شود. تماشاي تلويزيون، پرداختن به برنامه‌هاي غيردرسي و... بايد براساس برنامه‌ريزي صحيح و با محدوديّت زماني مشخصي اجرا شود.
3- وضعيت تحصيلي دانش‌آموز، وضعيت انضباطي و رفتاري او بايد به طور مرتب کنترل شود.
4- مراجعه به مدرسه، بدون اطلاع کودک و گفت‌وگوي دوستانه با اولياء مدرسه بهترين شيوه کنترل نامحسوس شرايط کودک است.
5- با وجود انتظار و توقّع بالاي اکثر والدين از فرزند، بايد اندکي واقع‌بين بود. والدين بايد به خوبي نقاط ضعف و قوّت فرزندشان را بشناسند تا بر همان اساس برنامه‌ريزي کنند، برنامه‌ريزي بايد در جهت رفع نقاط ضعف و قوّت بخشيدن به نقاط قوّت فرزند باشد.
6- تشويق، مهمترين عامل جهت پيشرفت و موفقيت تحصيلي کودکان است. موفقيت‌هاي فرزندتان را بزرگ جلوه داده و از آن استقبال کنيد. به او نشان بدهيد که از موفقيت او خوشحال هستيد و دوست داريد همواره به همين ترتيب فعاليت کند.
7- عادت مطالعه، خواندن و نوشتن، گفت‌و گو و تبادل‌نظر دوستانه و... را در خانواده باب کنيد. با گوش کردن به صحبت‌هاي فرزندتان، با مطالعه کتاب و... عادت‌هاي خوب را عملاً به او بياموزيد.