15-02-2011, 03:47 PM | #1 |
(کاربر باتجربه)
تاریخ عضویت: Jan 2011
نوشته ها: 109
|
سلام و مصافحه
سلام و مصافحه پيوندهاى اجتماعى، نيازمند «تحكيم» است. استوارسازى اين رشتهها با كلىگويى به دست نمىآيد. بايدنمونههاى عملى و مصداقهاى خاص و روشن ارائه شود، تا مرزهاىدوستى و پيوندهاى عاطفى استوارتر گردد و پايدار بماند. «سلام» ودست دادن يكى از اين امور است. سلام، چراغ سبز آشنايى است. وقتى دو نفر به هم مىرسند، نگاهها كه به هم مىافتد، چهرهها كهرو در رو قرار مىگيرد، نخستين علامت صداقت و مودت و برادرى،«سلام دادن» است و در پى آن، دست دادن و «مصافحه». دو نفر را تصور كنيد كه به يكديگر مىرسند، آشنا و دوست همهستند. در اين برخورد، بهتر است نخستين كلامشان چه باشد؟ آيامناسبتر از «سلام» چيزى سراغ داريد؟ مفهوم سلام سلام، اطمينان دادن به طرف مقابل است كه: هم سلامتى وتندرستى تو را خواستارم، هم از جانب من آسوده باش و مطمئن، كهگزندى به تو نخواهد رسيد. من خيرخواه تو هستم، نه بدخواه وكينهورز و دشمن. نيز نوعى درود و تحيت اسلامى است كه دو مسلمانبه هم مىگويند. اين معناى شعار اسلامى سلام است. دست دادن و دست هم را صادقانه به گرمى فشردن، نشان ديگرىاز محبت و صميميت و خيرخواهى است. دلها را به هم نزديكتر ومحبتها را بيشتر مىسازد. تماس دو دست، قلبها را نيز به هم نزديكترمىكند، اگر منافقانه و دروغ و فريب نباشد! «دست در دست، چو پيوند دو قلب.گرمتر مىگردد،دل آزرده دوست،نرمتر مىگردد ...» دست دادن بارى ... سلام، نام خداست و تحيت الهى. سفارش پيامبر است وامامان. تا آنجا كه فرمودهاند: اگر كسى پيش از سلام، شروع به سخنكرد، جواب ندهيد: «من بدء بالكلام قبل السلام فلا تجيبوه.» در حديث ديگرى امام صادق(ع) از قول خداوند نقل مىكند كه:بخيل، كسى است كه از سلام دادن به ديگرى بخل ورزد: «البخيل من بخل بالسلام.» راستى ... سلام دادن به ديگرى نه تنها چيزى از قدر و جايگاهانسان نمىكاهد و هيچ گونه ضرر و زيان مادى، پولى، آبرويىو ... ندارد، بلكه محبتآور و صفابخش است و خداپسند و سيرهرسول خدا(ص) و روش و منش اولياء الهى است. به علاوه، نشانهاى ازتواضع و فروتنى و نداشتن كبر است. انسانهاى متواضع، نه تنها زياننمىبينند، بلكه عزت و محبوبيت هم پيدا مىكنند. امام صادق(ع)فرمود: «من التواضع ان تسلم على من لقيت»; از نشانههاى فروتنى اين است كه به هر كس برخوردى، سلامدهى. پيامبر اكرم(ص) نيز فرمود: «اذا تلاقيتم، فتلاقوا بالتسليم و التصافح»; هرگاه يكديگر را ديدار كرديد، با «سلام» و «دست دادن» با هم ديداركنيد. ادب و آداب سلام سيره رفتارى پيامبر خدا آن بود كه به هر كه مىرسيد - حتى كودكان- ابتدا به او سلام مىكرد، بخصوص در مورد سلام كردن به كودكانمىفرمود: پنج صفت است كه تا زندهام، آنها را رها نخواهم كرد، يكىهم سلام دادن به كودكان است، تا پس از من «سنت» گردد. اين خصلتخجسته، از اخلاق حسنه و روحيه پاك و تواضع اوسرچشمه مىگرفت. اينها درست; ولى ادب اقتضا مىكند كهكوچكترها به بزرگترها سلام كنند. در حديث آمده است كه پيامبراكرم(ص) فرمود: كوچك به بزرگ سلام كند،يك نفر به دو نفر،و جمعيت كم به جمعيت فراوان،و سواره بر پياده،و رهگذر، بر كسى كه ايستاده است. و ايستاده بر كسى كه نشسته است.و البته كه اگر جز اين باشد، نشان تواضع نخواهد بود! سلام را بايد آشكارا، بلند و با صداى رسا ادا كرد. احاديث فراوانىبا عنوان «الجهر بالسلام» و «افشاء سلام» آمده كه سفارش اكيد دارد كهسلامها، رسا و بلند باشد، نه زير لب و آهسته و نامفهوم و ناقص. جوابسلام نيز بايد همين گونه باشد، يعنى بلند و واضح، تا طرف بشنود. اگر در برخورد با ديگران يا ورود به جلسه و جمعى، يا رسيدن بهخانه و محل كار، سلام بگوييد، ولى آهسته، شايد سلامتان را نشنوند. بااينكه شما سلام دادهايد، ولى به دليل سر و صدا يا جمع نبودن حواس ياهر عامل ديگر، سلامتان را نشنوند، شما را بی ادب و بىاعتنا خواهندشمرد و متكبر خواهند پنداشت. يا اگر سلام ديگرى را جواب دهيد; اما آهسته و زير لب، به گونهاىكه نفهمد و نشنود، شايد پيش خود فكر كند مسالهاى، خصومتى و ...پيش آمده، يا شما سرسنگين و متكبر شدهايد كه حتى جواب سلامشرا هم نمىدهيد يا با دشوارى و بىعلاقگى جواب مىدهيد. راه جلوگيرى از اين سوءتفاهمها و بدگمانيها، رعايت هماندستور دينى در معاشرتها است، يعنى آشكارا سلام كردن. امام صادق(ع) میفرمايد: «هرگاه يكى از شما سلام مىدهد، سلامش را آشكارا بگويد. نگويد كه «سلامدادم، ولى جوابم ندادند»، شايد سلام داده ولى آنان نشنيده باشند! و هرگاه يكى ازشما جواب سلام مىدهد، جواب را آشكارا و بلند بگويد، تا آن مسلمان ديگرنگويد كه «سلام كردم ولى جوابم را ندادند!» اگر سلام مستحب است، جوابش واجب است. البته بيشترينثواب نيز از آن كسى است كه شروع به سلام كند. آن كه سلام مىدهد، پاسخش را بايد گرمتر و بيشتر داد، چرا كهسلام نوعى تحيت و هديه از سوى يك مؤمن است و هديه را بايدپاسخى بهتر ارائه داد، تا نشان قدرشناسى باشد. و اين تعليم قرآن كريم است كه تحيت ديگران را به گونهاى بهتر پاسخ دهيد: «... فحيوا باحسنمنها» ، يا مثل همان را بازگردانيد. گفتيم كه «مصافحه» هم، «دوستىآور»، «كدورتزدا» و «محبتآفرين»است. ما علاقه خود و صميميت را با دست دادن ابراز مىكنيم.برعكس، اگر با كسى كدورت و دشمنى داشته باشيم، از دست دادن با اوپرهيز مىكنيم. به همين خاطر، اين دستور مقدس و پربركت اسلامى،در تحكيم رابطههاى دوستى و اخوت، ثمربخش است. امام باقر(ع) فرمود: هر دو نفر مؤمنى كه با هم دستبدهند، دستخدا ميان دست آنان است و دست محبت الهى بيشتر با كسى است كهطرف مقابل را بيشتر دوستبدارد. و نيز امام صادق(ع) فرمود: هنگامى كه دو برادر دينى به هم مىرسند و با هم دست مىدهند،خداوند با نظر رحمتبه آنان مىنگردد و گناهانشان، آن سان كه برگدرختان مىريزد، فرو مىريزد، تا آنكه آن دو از هم جدا شوند. شيوه مصافحه دست دادن نيز، همچون سلام، ادب و آدابى دارد. يكى از آنهاپيوستگى و تكرار است. در يك سفر و همراهى و ديدار، حتى چند باردست دادن نيز مطلوب است. ابوعبيده نقل میكند: همراه امام باقر(ع) بودم. اول من سوارمىشدم، سپس آن حضرت. چون بر مركب خويش استوار مىشديم،سلام مىداد و احوالپرسى مىكرد، چنان كه گويى قبلا يكديگر رانديدهايم. آنگاه مصافحه مىكرد. هرگاه هم از مركب فرود مىآمديم وروى زمين قرار مىگرفتيم، باز هم به همان صورت، سلام مىكرد ودست مىداد و احوالپرسى مىكرد و مىفرمود: «با دست دادن دو مؤمن،گناهانشان همچون برگ درختان فرو مىريزد و نظر لطف الهى با آنان است، تا از همجدا شوند.» از آداب ديگر مصافحه، فشردن دست، از روى محبت و علاقهاست، اما نه در حدى كه سبب رنجش و درد گردد. جابر بنعبدالله مىگويد: در ديدار با رسول خدا(ص) بر آنحضرت سلام كردم. آنحضرت دست مرا فشار داد و فرمود: دستفشردن، همچون بوسيدن برادر دينى است. همچنين هنگام مصافحه، طول دادن و دست را زود عقب نكشيدناز آداب ديگر اين سنت اسلامى است. در مصافحه، پاداش كسى بيشتراست كه دستش را بيشتر نگه دارد. پيامبر اسلام(ص) نيز اين سنت نيكو را داشت كه چون با كسىدست مىداد، آن قدر دستخود را نگه مىداشت، تا طرف مقابل دستخود را سست كند و عقب بكشد. بارى ... محبت قلبى را بايد آشكار ساخت. علاقه، گنجى نهفته در درون است كه بايد آن را استخراج و آشكاركرد، تا از بركاتش بهره برد. روشنترين خير و بركتش، تقويت دوستيهاو تحكيم آشناييها و رابطهها است. به دستور اسلام، هرگاه مؤمنى راملاقات مىكنيد، مصافحه كنيد، خوشرويى و چهره گشاده و بشاش وخندان به هم نشان دهيد. از آثار ديگر مصافحه، «كينهزدايى» است. پيامبر خدا(ص) فرمود: «تصافحوا، فان التصافح يذهب السخيمة» (17) و «تصافحوا فانه يذهب بالغل». (18) مصافحه كنيد و دست دهيد، چرا كه آن، كينه و كدورت را مىزدايد. دست دادن با زنان. بر اساس «مكتبى» بودن مرز دوستيها و رابطهها و معاشرتها، دستدادن با نامحرم، حرام است و صرف دوستى و رفاقت و آشنايى وهمكار بودن يا ملاحظات سياسى و ديپلماسى در سفرهاى خارجى وديدارهاى رسمى، دليل نمىشود كه كسى با نامحرم و اجنبى، مصافحهكند. روشنفكر مآبى در اين مساله جايى ندارد. رسول خدا فرمود: بازنان دست نمىدهم (البته زنان نامحرم). و در حديث نبوى ديگرىآمده است: «اگر زنى بخواهد با مرد نامحرم دستبدهد (كه نبايد دست دهد) و ناچارباشد، يا بخواهد با او «بيعت» كند، از پشت لباس (و با وجود حايل و پوشش دست،دستكش) مانعى ندارد.» البته معيار عمل، فتواى مجتهدى است كه از او تقليد مىكنيد و هرمسلمان متعهد، بايد براى عمل خود ملاك و حجتشرعى داشته باشد. |
برچسب ها |
نحوه برقراری ار تباط, ارتباط با دیگران, ارتباطات, روان شناسی, روانشناسی, روانشناسی اجتماعی, سلام, سلام کردن |
کاربران در حال دیدن موضوع: 1 نفر (0 عضو و 1 مهمان) | |
ابزارهای موضوع | |
نحوه نمایش | |
|
|
War Dreams Super Perfect Body Scary Nature Lovers School Winner Trick Hi Psychology Lose Addiction Survival Acts The East Travel Near Future Tech How Cook Food Wonderful Search Discommend
Book Forever Electronic 1 Science Doors The Perfect Offers Trip Roads Travel Trip Time Best Games Of Shop Instrument Allowedly